Chùa Tháp Hắc Y là một trong những điểm di tích lịch sử và văn hóa nổi bật tại xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái, cách thành phố Yên Bái khoảng 80 km. Nằm trên đỉnh đồi Hắc Y, chùa không chỉ mang đậm dấu ấn kiến trúc thời Trần mà còn lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc, gắn liền với những câu chuyện huyền thoại về quá trình bảo vệ đất nước.
Điểm nhấn kiến trúc độc đáo
Chùa Tháp Hắc Y là tháp Trần duy nhất được phát hiện với kiến trúc mái cong, có bệ hoa sen trang trí ở phần chân tháp và một số tầng tháp. Hoa văn trên tháp mang tính nghệ thuật cao, được tạo tác trên đất nung với kỹ thuật điêu luyện, phong phú về hình thức. Các hoa văn đặc trưng như sóng nước, lá đề hoa văn hình chim phượng, hoa cúc dây… phản ánh sự ảnh hưởng của văn hóa Chăm và đạo Lão. Những chi tiết này không chỉ mang tính thẩm mỹ mà còn tượng trưng cho sự trường tồn và hòa quyện giữa các dòng văn hóa.
Câu chuyện huyền thoại
Theo truyền thuyết, vào thời vua Hùng Vương thứ 18, có một vị thần rắn hiện hình người mặc y phục đen, giúp vua đánh giặc. Sau này, người dân lập miếu thờ vị thần dưới gốc cây sui cổ thụ tại khu vực đền Đại Cại. Từ đây, khi ngước nhìn lên núi Vua Áo Đen, du khách có thể thấy hình tượng vị thần khắc trên vách đá, một cảnh quan đầy linh thiêng và huyền bí.
Khu di tích đa dạng
Ngoài chùa tháp, khu vực Hắc Y còn bao gồm nhiều địa điểm di tích khác:
- Tháp Hắc Y: Được xây dựng với lối kiến trúc độc đáo, mang đậm dấu ấn thời Trần.
- Đình Bến Lăn: Hiện chỉ còn dấu tích là những tảng đá kê chân cột đình, cho thấy quy mô công trình tôn giáo thời xưa.
- Núi Thần Áo Đen: Một dãy núi đá cao với ao cá, vườn cây và các dấu tích công trình tôn giáo thời Lý – Trần.
- Đền Đại Cại: Dựng cạnh bờ sông Chảy, đền mang vẻ đẹp cổ kính với khuôn viên rộng lớn, nhiều cây xanh và cảnh quan thanh bình.
Giá trị lịch sử và văn hóa
Khu vực đồi Hắc Y từng là nơi ghi dấu những sự kiện lịch sử quan trọng như đấu đong quân, bãi quần ngựa và các công trình thành đất. Các di tích tại đây, dù đã bị hư hại, nhưng vẫn được phục chế để bảo tồn giá trị văn hóa, phục vụ nghiên cứu và du lịch.
Chùa Tháp Hắc Y không chỉ là điểm đến hấp dẫn với những người yêu lịch sử mà còn là nơi hội tụ vẻ đẹp kiến trúc và sự linh thiêng, gắn liền với truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc. Nếu có dịp, hãy ghé thăm để cảm nhận trọn vẹn không gian văn hóa – lịch sử đặc biệt này.
